Tematem niniejszej pracy jest analiza przedstawień Artemidy w sztuce greckiej. Wizerunek bogini był obecnym w każdym z okresów sztuki greckiej, zarówno w rzeźbie, jak i malarstwie wazowym. Praca obejmuje szeroki zakres starożytnej rzeźby greckiej – od okresu archaicznego do hellenistycznego, natomiast w przypadku malarstwa wazowego – od okresu geometrycznego do czarnofigurowego. Niniejsza praca składa się z wstępu, trzech rozdziałów, spisu ilustracji oraz spisu wykorzystanej literatury. Głównym celem pracy jest uporządkowanie wiedzy i dotychczasowego stanu badań na temat wizerunku Artemidy w sztuce greckiej. Ewolucja motywu bogini należy do jednego z najbardziej interesujących. Najstarsze wizerunki Artemidy pochodzą z już VII wieku p.n.e., dlatego niezwykle ciekawa jest zmiana sposobu przedstawienia postaci w przeciągu kilkuset lat. Bogini czczona była w wielu ośrodkach, często od siebie odległych i różnych, przez co pełniła różnorodne, czasami przeciwstawne funkcje, co również uwzględniane było w sztuce. Wizerunek Artemidy w sztuce greckiej nie został gruntownie przebadany i nie posiada bogatej literatury. Wiele zagadnień pozostaje nierozstrzygniętych, przez co wymaga dalszych, szczegółowych badań. Niniejsza praca ma na celu zaprezentowanie zmian w sposobie prezentowania bogini oraz wskazanie zależności z miejscem kultu Artemidy oraz z rozwojem sztuki greckiej. W pierwszym rozdziale zostaje opisany obszerny stan badań dotyczący przedstawień Artemidy w starożytnej rzeźbie greckiej i malarstwie wazowym. Stan badań zawiera zarówno publikacje dotyczące tylko rzeźby greckiej lub malarstwa wazowego, jak i opracowania ogólne, dotyczące szeroko rozumianej sztuki greckiej. Wykorzystano również literaturę dotyczącą kultu Artemidy oraz mitologii greckiej. Część zasadnicza pracy składa się z dwóch rozdziałów. W jednym z nich zaprezentowane i opisane zostają liczne przykłady przedstawień Artemidy w starożytnej rzeźbie greckiej. Przeanalizowane zostały posągi (powyżej 150 cm), statuetki (poniżej 150 cm) i reliefy pochodzące z okresu archaicznego, klasycznego oraz hellenistycznego. W kolejnym rozdziale opracowano przedstawienia bogini, znajdujące się na greckich wazach. W badaniu wykorzystano naczynia pochodzące z okresu geometrycznego, czarnofigurowego oraz czerwonofigurowego. Wszystkie przykłady poddano analizie stylistycznej oraz porównawczej. Rozdział czwarty stanowi podsumowanie całości pracy. Zawiera informacje dotyczące obecnego stanu wiedzy, dotyczącego wskazanego tematu, oraz wskazuje wciąż niepewne kwestie. Ostatnie rozdziały stanowią spis ilustracji oraz wykorzystanej literatury.

Tematem niniejszej pracy jest analiza architektoniczna świątyni Amona w Karnaku. Główny rozdział poświęcony został przybliżeniu najbardziej spektakularnych zmian w architekturze świątyni Amona, dokonanych przez poszczególnych władców od początków jej budowy w okresie Średniego Państwa aż po schyłek Nowego Państwa. Omówiona została także sytuacjia religijno-kulturowa podczas początku budowy obiektu oraz wyjaśnienie zainteresowaniem kultem boga Amona. Praca została napisana w oparciu o literaturę oraz plany architektoniczne o czym mówi zawarty w niej stan badań. Dołączone zostały także plany rysunkowe poszczególnych obiektów oraz przebudów, a także zdjęcia obecnego wyglądu świątyni.

Z końcem XV wieku, na Śląsku zakończył się monopol na zakładanie, przebudowywanie i władanie miastami wyłącznie przez książąt śląskich. Coraz częściej śląskie aglomeracje miejskie - z wypracowanym dość wcześnie schematem układu przestrzennego; przechodziły w ręce zamożnej elity szlacheckiej, która nabywała nie tylko dobra ziemskie, ale również przywileje prawne, wchodząc tym samym coraz bardziej w kompetencje władców. Pozyskane w ten sposób miasta, z uwagi na przynależność do osób prywatnych – głównie przedstawicieli zamożnych rodów; obecnie uważa się, za odmienne pod względem urbanistyki w stosunku do pozostałych miast śląskich. Na tle tej zmieniającej się sytuacji własnościowej, powstałe wówczas wolne państwa stanowe, okazały się być „anomalią” typową włącznie dla terenów dawnego Śląska i Czech. Z kolei od miast wchodzących w skład majoratów ziemskich panów stanowych, oczekuje się równie anomalnych cech struktur układów przestrzennych. Jednakże, czy faktycznie urbanistyka głównych miast państw stanowych różniła się tak bardzo od urbanistyki pozostałych miast śląskich XVI i XVII wieku? W poniższej pracy, prześledzona zostanie ewolucja wybranych miast z terenu Dolnego Śląska: Sycowa, Żmigrodu, Milicza, Bytomia Odrzańskiego, Twardogóry; począwszy od ich lokacji na prawie niemieckim, przez późnośredniowieczną formę, aż do wieku XVII - kiedy nadejście nowej epoki znacząco wpłynęło na rozwój miejskiej urbanistyki. Historyczny rozwój rozplanowania struktur miejskich - przede wszystkim stołecznych miast wolnych państw stanowych; został zestawiony z przykładowym miastem śląskim (Strzegomiem), w celu wychwycenia domniemanych różnic. Zagadnienie to jest o tyle ciekawe, iż jak dotąd nie powstała jeszcze publikacja opisująca ów ewentualne różnice. Wprawdzie problemy te cząstkowo omówione zostały podczas konferencji Komisji Historii Miast w Zamościu w roku 2015, dotyczącej miast prywatnych i opublikowane w Rocznikach dziejów Społecznych i Gospodarczych. Jednakże publikacja ta nie wyczerpuje całej, jak wydaje się szerokiej problematyki tego tematu. W pracy zastosowano metodę analizy formalno-porównawczej i metodę badania genezy społeczno-historycznej. W tej kwestii oparto się na źródłach kartograficznych, i ikonograficznych - m.in.: rycinach Wernera z XVIII wieku, a także historycznych mapach śląska. Podstawą były jednakże źródła pisane: niemieckie przekłady odnoszące się do dziejów poszczególnych miejscowości, kroniki miejskie, a także najnowsze badania historyczne i własnościowe – zebrane w poniższej pracy w jedno kompendium. Odrębny rozdział został również poświęcony samemu fenomenowi urbanistyki średniowiecznych miast śląskich, omówionemu szeroko w pracy Rafała Eysymontta „Kod genetyczny miasta. Średniowieczne miasta lokacyjne Dolnego Śląska na tle urbanistyki europejskiej” z roku 2009. Niniejsza publikacja zestawia badania Eysymontta z wcześniejszymi badaniami miast śląskich doby wieków średnich, reprezentowanych tu przez Tadeusza Kozacz

Przedmiotem niniejszej pracy są koncepcje odbudowy miast historycznych Górnego Śląska w latach 1949-1956. Odtwarzana w tym czasie struktura przestrzenna zniszczonych ośrodków jest interesująca z kilku powodów. Przede wszystkim omawiany okres stanowi pierwszy etap odbudowy historycznych miast w powojennej Polsce. Powstające wówczas we współpracy architektów, urbanistów i konserwatorów koncepcje odbudowy, były wypadkową wielu czynników, co też przełożyło się na stosunkowo duże (na tle lat późniejszych) zróżnicowanie w zakresie rozwiązań projektowych. To co łączy ówczesną praktykę projektowo-realizacyjną, stanowi także o indywidualnym charakterze tego „pionierskiego” okresu wskrzeszania miast. Kształtował ją z jednej strony stalinizm w postaci doktryny realizmu socrealistycznego, a z drugiej program odbudowy zabytków Generalnego Konserwatora Jana Zachwatowicza. Motorem odbudowy miast stały się wówczas wielkie inwestycje mieszkaniowe, stanowiące zaplecze rozbudowywanego w ramach planu 6-letniego przemysłu. Przyśpiesza wtedy także zagospodarowywanie, ale i eksploatacja zasobów „Ziem Odzyskanych”. W wymiarze ideologiczno-politycznym podejmowane są zabiegi, mające na celu „zrepolonizowanie” ziem przyłączonych do Polski w 1945 roku. Wszystkie te zagadnienia znalazły swoje odzwierciedlenie w programach odbudowy miast Górnego Śląska. Praca składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy przedstawia najważniejsze źródła i idee, jakie legły u podstaw powojennych koncepcji odbudowy miast w Polsce – motywacje polityczne, program odbudowy zabytków Jana Zachwatowicza, a także ideę modernizacji starych miast i wpływ realizmu socjalistycznego. Drugi skupia się na charakterze odbudowy na obszarze Górnego śląska. Nakreślono w nim powojenną sytuacje regionu, genezę oraz najważniejsze przesłanki i uwarunkowania prac planistycznych, a także ich kierunki w poszczególnych miastach. Rozdział trzeci zawiera szczegółowe opisy i analizy prac w dwóch wybranych ośrodkach górnośląskich – w Raciborzu i Gliwicach.

Przedmiotem pracy są małe i średnie miasta, zachodniej części Dolnego Śląska. Praca ta stanowi zestawienie pięciu wybranych przeze mnie ośrodków staromiejskich, dotkliwie zniszczonych podczas II Wojny Światowej. Celem pracy jest przedstawienie zróżnicowanego podejścia do kwestii odbudowy, oraz sposobów jej realizacji w poszczególnych miastach. Przywołane przykłady odtwarzania, zdegradowanej struktury zabudowy, postanowiłem poprzedzić historią rozwoju, interesujących nas układów urbanistycznych. Wyszczególnione przeze mnie cztery etapy następujące po sobie, począwszy od końca lat czterdziestych aż po dzień dzisiejszy, reprezentują nierzadko, skrajnie różne podejście do problemu odbudowy starych miast. Ukazują one jednocześnie nieprzerwaną i ciągle aktualną potrzebę poszukiwania najwłaściwszej drogi, którą należałoby podążyć w trakcie dalszej odbudowy zespołów staromiejskich. Zgodnie z przyjętą metodologią chronologiczno – problemową na poniższą prace składają się następujące elementy: wstęp, sześć rozdziałów, zakończenie, literatura wykorzystana i aneks ilustracji. Rozdział 1. Odbudowa miast na obszarze Ziem Odzyskanych. Rozdział ten składa się z pięciu podrozdziałów: Porządkowanie miast, Pierwszy etap odbudowy miast, Drugi etap odbudowy miast – architektura zharmonizowana, Trzeci etap odbudowy miast – zabudowa modernistyczna, Czwarty etap odbudowy – retrowersja. W Rozdziele tym przedstawiłem w sposób chronologiczny, najistotniejsze etapy odbudowy miast zniszczonych podczas II Wojny Światowej na obszarze Ziem Odzyskanych. Rozdział ten stanowi punkt wyjścia dla pięciu kolejnych rozdziałów dotyczących konkretnych już przykładów miast, reprezentujących poszczególne etapy odbudowy scharakteryzowane pokrótce w rozdziale pierwszym. Rozdział 2. Bytom Odrzański. Rozdział ten składa się z dwóch podrozdziałów: Historia rozwoju układu przestrzennego Bytomia Odrzańskiego, Odbudowa Bytomia Odrzańskiego. W rozdziale tym skupiłem się na prześledzeniu okoliczności powstania oraz dalszym rozwoju układu przestrzennego w Bytomiu Odrzańskim. Druga część rozdziału dotyczy natomiast historii zespołu staromiejskiego po II Wojnie Światowej, analizy stopnia zniszczeń oraz prób jego odbudowy. Rozdział 3. Lubin. Rozdział ten składa się z dwóch podrozdziałów: Historia rozwoju układu przestrzennego Lubina, Odbudowa Lubina. W rozdziale tym skupiłem się na prześledzeniu okoliczności powstania oraz dalszego rozwoju układu przestrzennego w Lubinie. Druga część rozdziału dotyczy natomiast historii zespołu staromiejskiego po II Wojnie Światowej, analizy stopnia zniszczeń oraz prób jego odbudowy. Rozdział 4. Głogów. Rozdział ten składa się z dwóch podrozdziałów: Historia rozwoju układu przestrzennego Głogowa, Odbudowa Głogowa. W rozdziale tym skupiłem się na prześledzeniu okoliczności powstania oraz dalszym rozwoju układu przestrzennego Głogowie. Druga część rozdziału dotyczy natomiast historii zespołu staromiejskiego po II Wojnie Światowej, analizy stopnia zniszczeń oraz

Rozdział pierwszy poświęcony jest celom, metodom i materiałowi badawczemu pracy. W rozdziale drugim zostało opisane tło historyczne epoki wiktoriańskiej w Zjednoczonym Królestwie, podstawowe problemy i konteksty historyczne. W dalszej części rozdziału znajdują się informacje dotyczące gotycyzmu, trendów literackich i architektonicznych w epoce wiktoriańskiej, narodziny neogotyku, cechy gotyku angielskiego oraz procesy i zmiany, jakie styl ten przechodził. Ostatnim elementem rozdziału jest opis sposobu postrzegania architektury gotyckiej przez jednych z najbardziej wpływowych Wiktorianów. Rozdział trzeci poświęcony jest analizie wybranych artykułów zaczerpniętych z wiktoriańskich czasopism angielskich.

Klasztory i kościoły w średniowieczu zdobione były rzeźbą o różnym charakterze ideowym. Obok rzeźby z oficjalnego nurtu sztuki kościelnej, znajduję się w nich również dekoracja marginalna, która bez wiedzy o jej symbolice może wydawać się nieodpowiednia a wręcz bluźniercza dla widza. Praca wskazuje na różnice jak i podobieństwa takiej marginalnej dekoracji w przestrzeniach klasztornych i kościelnych. Poprzez ukazanie sposobu odczytywania symboliki różnych rodzajów omawianych przedstawień, autor podejmuje się udowodnienia jej moralizatorskiego oraz dydaktycznego znaczenia tak dla mnichów jak i świeckich obserwatorów.

Praca dyplomowa stanowi krótki przegląd dzieł z terenów Śląska, niekiedy również europejskich, w których skupiono się na ukazaniu przemocy i cierpienia. W pracy kolejno zostały omówione: krucyfiksy mistyczne, cykle pasyjne, obraz łotrów i oprawców, piety, cykle Boleści Marii, męczeństwo świętych oraz rola przemocy i cierpienia w duchowości. Został również omówiony wpływ poszczególnych dzieł na ówczesnego odbiorcę.

Temat pracy to ogrody w malarstwie późnego gotyku. Praca zawiera opisy poszczególnych dzieł sztuki z danego okresu oraz ich znaczenie dla malarstwa. Ogród łączył w sobie doczesność i duchowość, był miejscem odizolowanym od reszty świata, wypełniał człowiekowi miejsce po utraconym Raju. Istniały zarówno ogrody święte, jak np: ogród maryjny czy klasztorny, i ogrody świeckie, zakładane by cieszyć się urokami życia, czyli ogrody dworskie i mieszczańskie. Miejsca te były przesiąknięte bogatą symboliką, dzięki której były wyjątkowe, nie tylko dla ludzi danej epoki, ale również dzisiaj.

Niniejsza praca poświęcona jest ołtarzowi Anioła Stróża autorstwa Matthiasa Steinla przeniesionego w 1848 r. z kościoła klasztornego Wniebowzięcia NMP w Lubiążu do kościoła pw. św. Jana Chrzciciela w Prochowicach. W pracy przedstawiony zostanie stan badań, szczegółowy opis nastawy ołtarzowej wraz z umieszczonym w niej pierwotnie obrazem Anioła Stróża autorstwa Michaela Leopolda Willmanna. Poruszony zostanie także problem oryginalnego wyglądu ołtarza, poddanego przeróbkom w trakcie adaptacji do wnętrza prezbiterium prochowickiej świątyni, jak i bardziej nieuzasadnionym modyfikacjom w późniejszych czasach. Ponadto podniesiona zostanie kwestia lokalizacji retabulum w cysterskiej świątyni w Lubiążu. W rozwiązaniu tych problemów pomocna jest archiwalna dokumentacja fotograficzna.

Przedmiotem mojej pracy licencjackiej jest barokowy ołtarz główny mieszczący się w kościele pw. św. Jana Chrzciciela w Jeleniej Górze - Cieplicach. Przeprowadziłam wnikliwą analizę literatury przedmiotu zarówno polsko jak i niemieckojęzycznej. Wyodrębniłam istotne zagadnienia dotyczące retabulum i wmontowanego weń obrazu oraz zanalizowałam literaturę pod ich kątem. Następnie zarysowałam historię kościoła , w którym znajduje się będące przedmiotem mojej pracy barokowe retabulum. Poruszyłam problemy związane z pochodzeniem obrazu z ołtarza głównego. Dokonałam szczegółowego opisu retabulum oraz obrazu. Przeprowadziłam analizę stylowo-formalną oraz porównawczą. Doprecyzowałam datowanie ołtarza głównego. Zanalizowałam cały obiekt na płaszczyźnie ideowej.

Tematem mojej pracy jest epitafium Ludwiga von Pfintzinga i jego żony Anny, z domu von Tharnau, w kościele garnizonowym i parafialnym pod wezwaniem świętej Elżbiety we Wrocławiu. Praca jest przyczynkiem do analizy twórczości Friedricha Grossa, stojącego na czele największego warsztatu rzeźbiarskiego szesnastowiecznego Wrocławia. Epitafium Pfintzinga jest dziełem, na podstawie którego przedstawię zjawisko syntezy wpływów różnorodnych prądów artystycznych w działalności wrocławskich artystów. W swojej pracy zastosuję komparatystyczną i historyczną metodę badawczą oraz analizę literatury przedmiotu, są to bowiem metody najbardziej adekwatne do zadań, jakie sobie postawiłam. W pierwszym rozdziale prezentuję dokładny opis epitafium. Swoją uwagę zwracam na jego umiejscowienie, strukturę architektoniczną oraz zawarte w nim przedstawienia figuralne i ornamentalne. W rozdziale drugim przedstawiam dotychczasowy stan badań. Pierwsze wzmianki na temat epitafium odnalazłam w niemieckojęzycznej literaturze z XIX i XX wieku. Następnie informacje na jego temat znajdowały się w kolejnych polskich opracowaniach poświęconych sztuce Wrocławia lub kościołowi świętej Elżbiety. Cennym materiałem źródłowym jest także dokumentacja konserwatorska powstała w trakcie renowacji epitafium. W rozdziale trzecim staram się opisać sytuacje Śląska w XVI wieku. Skupiam się na realiach politycznych i ustrojowych tego okresu. Opisuję także rewolucję religijną, jaka miała wówczas miejsce na Śląsku, oraz jej konsekwencje, które w sposób wyraźny odbiły się na artystycznym obliczu Wrocławia. Rozdział czwarty poświęciłam prezentacji osoby Ludwiga von Pfintzinga, fundatora epitafium, oraz jego żony Anny, z domu von Tharnau. Skupiłam się w nim także na określeniu ich pozycji w dziejach obu rodów. Rozdział piąty stanowi część zasadniczą mojej pracy. Na przykładzie twórczości Friedricha Grossa, autora epitafium Ludwiga von Pfintzinga, staram się zaprezentować realia wrocławskiej rzeźby XVI wieku. Przedstawiam zarówno dzieła o uznanym autorstwie Grossa, jak i te atrybuowane artyście, starając się odnaleźć dla nich wzorce i źródła inspiracji. Omawiam także zmianę kręgu zainteresowań wrocławskich twórców, którzy około roku 1560 zaczęli w wyraźny sposób czerpać inspirację ze sztuki niderlandzkiej, zamiast – jak dotychczas – ze sztuki włoskiej. W rozdziale szóstym odczytuję zawarte w epitafium Ludwiga von Pfintzinga treści symboliczne i przybliżam ich znaczenie w świetle nowej, reformacyjnej nauki oraz humanistycznych nastrojów powszechnych w renesansowym Wrocławiu. Zakończenie stanowi podsumowanie pracy, przedstawienie wniosków, do jakich doszłam w trakcie jej pisania, oraz dezyderatów na przyszłość. Ostatnią część pracy stanowi bibliografia i aneks ilustracyjny, pozwalający lepiej zrozumieć poruszaną tematykę.

Tematem pracy jest epitafium poświęcone wrocławskiemu mieszczaninowi Peterowi Rindfleischowi, zmarłemu w 1535 roku, upamiętniające także jego żonę Priscę, zmarłą w 1527 roku. Opisywane w pracy dzieło nie doczekało się dotychczas pełnego monograficznego opracowania. Celem pracy jest więc zebranie wszystkich informacji na temat epitafium oraz wyprowadzenie z nich stosownych wniosków. Pracę rozpoczyna przedstawienie kontekstu historycznego i historyczno-artystycznego, w którym epitafium powstało. Omówiona więc zostanie pokrótce sytuacja Dolnego Śląska w pierwszej połowie XVI wieku oraz główne kierunki rozwoju sztuki w tym okresie. Rozdział drugi zawiera szczegółowy opis epitafium, które znajduje się na wschodniej ścianie zakrystii kościoła św. Elżbiety we Wrocławiu. Jest to kamienne epitafium architektoniczne, pokryte częściowo zrekonstruowaną polichromią. Głównymi elementami tworzącymi obramienie architektoniczne są: masywne konsole wspierające cokół, umieszczone na nim kolumny dźwigające belkowanie oraz trójkątny naczółek. W centrum kompozycji znajduje się przedstawienie Chrystusa Zmartwychwstałego z chorągwią, stojącego na smoku i kościotrupie. Na drugim planie widoczne są – ukazane w płytkim reliefie – niewiasty idące do Grobu Pańskiego oraz otwarty grób. W tle widoczne są promienie słońca, przebijające się przez chmury. Poniżej, na cokole, umieszczone są trzy herby znamienitych wrocławskich rodów, skoligaconych ze sobą: Rindfleischów, Popplau’ów i Monau’ów. W naczółku, w klasycyzującym medalionie, widnieje realistyczny portret Petera Rindfleischa. W kolejnym rozdziale opisany został stan badań nad omawianym dziełem. Różni autorzy wypowiadali się na jego temat w swoich opracowaniach, jednak nie doczekało się ono pracy w całości jemu poświęconej. Rozdział czwarty traktuje o losach rodu Rindfleischów i znaczeniu tego rodu w społecznej i politycznej historii Wrocławia. Rozdział piąty dotyczy form architektonicznych i rzeźbiarskich zastosowanych w omawianym dziele. Obramienie architektoniczne ma proweniencję włoską. Zauważa się jego analogię względem innych wrocławskich epitafiów kamiennych z tego samego okresu. Rozdział szósty stanowi próbę uporządkowania informacji dotyczących życia i twórczości rzeźbiarza Andreasa Walthera. Uzasadnieniem dla podjęcia takiego tematu jest fakt przypisywania autorstwa epitafium Petera Rindfleischa przez niektórych autorów właśnie jemu. W rozdziale siódmym przedstawiona jest analiza treści ideowych interesującego nas epitafium. Przedstawienie w centralnej części stanowi derywat z „Tablicy Prawa i Łaski”. Muszla wypełniająca naczółek stanowi symbol kruchości ziemskiego życia i wieczności duszy ludzkiej po śmierci. Portret zawarty w medalionie ma zapewne za zadanie gloryfikować postać Petera Rindfleischa – jako dumnego patrycjusza-humanisty. Praca została przygotowana w oparciu o materiały niepublikowane, a mianowicie dokumentację badań konserwatorskich i restauratorskich, a także liczne publikacje. Zasadnic

Celem niniejszej pracy jest monograficzne studium drewnianej chrzcielnicy z kościoła p.w. św. Bartłomieja w Koninie Żagańskim, wykonanej w 1614 r. z fundacji Georga i Valtena Reichów, należącej do zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu, a eksponowanej w brzeskim Muzeum Piastów Śląskich. Zbadanie jej historii, cech formalnych, analiza treści ideowych, a także próba porównania z innymi dziełami sztuki baptyzmalnej doby Reformacji, były głównymi zamierzeniami tego studium. Badania te wykazały sporą zależność dekoracji malarskiej i snycerskiej chrzcielnicy od środowiska artystycznego Chociebuża, a także niderlandzkich wzorców graficznych. Zwróciły również uwagę na rozbudowany program ideowy o silnie konfesyjnym charakterze, oraz problematykę fundacji sprzętów liturgicznych, jako epitafiów ich donatorów. Chrzcielnica z Konina Żagańskiego zdaje się być zabytkiem dość odosobnionym na tle sztuki baptyzmalnej Śląska. Poprzez zastosowanie portretów fundatorów, nadających jej cechy epitafium, wyróżniła się swoim programem ideowym. Dość nietypowe wśród śląskich realizacji pozostają także jej cechy formalne: szczelne wypełnienie ornamentem okuciowym z kaboszonami przy zachowaniu prostej, kielichowej formy bez glorietowego zwieńczenia.

Praca licencjacka „Epitafium Petrusa Vincentiusa” jest poświęcona tytułowemu obiektowi. Zabytek znajduje się w kruchcie kościoła garnizonowego św. Elżbiety i upamiętnia Petrusa Vincentiusa – rektora gimnazjum św. Elżbiety. Jest to dzieło anonimowe, jednak badania wskazują na krąg warsztatu Friedricha Grossa – być może autorem jest jeden z jego pomocników, niestety nieznany z imienia czy sygnatury. W pierwszym rozdziale znajduje się zestawienie publikacji, które wspominają bądź omawiają epitafium, stan badań. Drugi rozdział zawiera opis zabytku, zarówno formalny, jak i ikonograficzny. Inskrypcje epitafijne są odpisane i przetłumaczone z języka łacińskiego. Tam również znajdują się informacje o materiale, z którego obiekt został wykonany, oraz o ostatniej konserwacji obiektu, która miała miejsce w 2013 roku. W kolejnym rozdziale znajduje się życiorys zmarłego, Petrusa Vincentiusa (1519-1581), jego działalność na terenie Niemiec i wkład w rozwój szkolnictwa. Rozdział czwarty poświęcony jest wzorom graficznym, na których opierał się twórca epitafium. Wzory pochodzą z kręgu sztuki niderlandzkiej. Do głównej sceny wykorzystana została grafika Johanna Sadelera z Antwerpii (1580), a w elementach architektonicznych epitafium odnaleźć można wzory ze wzornika Hansa Vredemanna de Vries. Następnie w osobnych rozdziałach omówione zostają sceny epitafijne – uwolnienie św. Piotra z więzienia i Chrystus wśród dzieci. Omówiony zostaje kontekst obu scen, ich geneza, a także występowanie na innych obiektach, które używają podobnej ikonografii. W kolejnym rozdziale znajduje się próba wyjaśnienia ideowego znaczenia epitafium. W zakończeniu podsumowanie pracy oraz wnioski wynikające z badań nad epitafium Vincentiusa.

Tematem niniejszej pracy licencjackiej, pisanej pod kierunkiem profesora Jana Harasimowicza, jest epitafium Nikolausa Jenkwitza-Posadowskiego z 1537 r., autorstwa nieznanego wrocławskiego artysty, pierwotnie znajdujące się w kaplicy Pfintzigów w kościele św. Elżbiety we Wrocławiu. Jest to pierwsza monografia tego dzieła, które mimo wysokiej klasy artystycznej dotychczas wspominane było jedynie w opracowaniach zbiorowych oraz artykułach problemowych. Założeniem pracy jest prezentacja i rewizja dotychczasowych ustaleń, pochodzących z literatury przedmiotu, przeprowadzona przy użyciu analizy formalnej i porównawczej oraz kwerendy archiwalnej, co umożliwi ukazanie epitafium Nikolausa Jenkwitza-Posadowskiego w kontekście specyficznej społecznej i politycznej sytuacji Wrocławia w XVI wieku. Praca obejmuje stan badań, opis oraz cztery rozdziały. Pierwszy z nich stanowi wprowadzenie do problematyki epitafiów i skrótowo prezentuje tło historyczne i kulturowe szesnastowiecznego Śląska, stojącego u progu zmian, które przyniosła Reformacja. Rozdział drugi prezentuje okoliczności powstania epitafium Nikolausa Jenkwitza-Posadowskiego ze szczególnym uwzględnieniem biografii fundatora. Rozdział trzeci składa się z analizy formalnej ze wskazaniem wzorców oraz interpretacji programu ideowego epitafium, ze szczególnym uwzględnieniem wydźwięku teologicznego przedstawienia. Ostatnia część jest próbą zaprezentowania epitafium Jenkwitza-Posadowskiego na tle szesnastowiecznego malarstwa śląskiego, uwzględniającą zagadnienia atrybucji i recepcji. Pracę dopełniają bibliografia, spis ilustracji oraz ilustracje. Epitafium Nikolausa Jenkwitza-Posadowskiego zdaje się dziełem niesłusznie dotychczas pomijanym, czemu niniejsza praca ma nadzieję, choć w minimalnym stopniu, przeciwdziałać.

Praca skupia się na analizie scen pejzażowych w minojskim malarstwie ściennym. Zakres geograficzny pracy ograniczony został do dwóch głównych ośrodków kultury minojskiej, czyli Krety oraz starożytnej Thery. Ramy chronologiczne mieszczą się w latach około 1600-1480 p.n.e. Główny rozdział skupia się na analizie poszczególnych malowideł z podziałem na przedstawienia czystego krajobrazu, przedstawienia z udziałem postaci ludzkich oraz pejzaż miejski. Dalej omówione zostały zbiorczo cechy tego malarstwa. Ostatni podrozdział skupia się na funkcji jaką pełniły tego rodzaju przedstawienia w społeczeństwie minojskim.

Tematem pracy jest analiza steli z domowej kapliczki, z reliefem przedstawiającym, Amenhotepa IV i Nefertiti z Muzeum Egipskiego w Berlinie, jako przykładu tak zwanej maniery amarneńskiej. Stela stanowi bardzo dobry przykład zmian religijno-obyczajowych w ówczesnym Egipcie, czego wyrazem jest wprowadzenie nowej maniery artystycznej. Zakres pracy obejmuje okres panowania Amenhotepa IV z XVIII dynastii, przypadający na drugą połowę wieku XIV p.n.e. Celem pracy jest uporządkowanie wiedzy i dotychczasowego stanu badań na temat okresu amarneńskiego. Twórczość artystyczna tego charakterystycznego okresu w dziejach starożytnego Egiptu, jest jednym z najbardziej interesujących, nieco kontrowersyjnych zagadnień badawczych w obrębie sztuki starożytnego Egiptu. Historia badań naukowych nad tym okresem rozpoczyna się w połowie XIX wieku, kiedy teren dawnej stolicy Amenhotepa IV, położonej w pobliżu obecnej wioski Tell el-Amarna stał się celem badań ekspedycji archeologicznych. Uczeni poznawali badany okres przede wszystkim przez liczne i różnorodne dzieła sztuki, ale także też przez zachowane dokumenty pisane, teksty religijne, administracyjne czy dyplomatyczne.

Rzymski Panteon jest znakomitym przykładem antyklasycznej architektury okresu Hadriana. Omawiane będą losy owej budowli od 125 roku n. e., kiedy ów cesarz wybudował ją na miejscu wcześniejszej świątyni Agrypy ze schyłku I wieku p. n. e. Zakres chronologiczny zamknie się na roku 1883, w którym rozebrano wieżyczki, dodane w XVII wieku. Na antyklasyczny charakter architektury za czasów panowania Hadrian wpływ miały zainteresowania cesarza wschodnią częścią cesarstwa, zarówno polityczne jak i osobiste. Przejawem antyklasycznej architektury jest willa w Tivoli, świątynia Wenus, mauzoleum Hadriana oraz Panteon. Bazylika rzymsko-katolicka Santa Maria ad Martyres znajduje się na Polu Marsowym w Rzymie i była niegdyś świątynią wszystkich bogów. Architektem był prawdopodobnie Apollodoros z Damaszku. Ściana rotundy, człon pośredni oraz portyk są murowane z cegieł. Detal architektoniczny i tympanon wykonane są z marmuru. Kopuła w całości zbudowana jest z betonu (opus caementicum). Kościół na rzucie centralnym z portykiem kolumnowym i członem pośrednim, które są dłuższym bokiem dostawione do rotundy. Na osi głównej zewnętrzna ściana posiada niewielki pseudoryzalit na rzucie prostokątnym. Ściana celli wewnątrz ozdobiona jest wielobarwną okładziną marmurową. Podzielona została na dwie kondygnacje rozdzielone belkowaniem złożonym z białego profilowanego architrawu, bordowego fryzu i białego, mocno wysuniętego gzymsu, pod którym występuje ornament kostkowy. Na zwartą bryłę świątyni składa się okrągła cella kryta kopułą z dostawionym portykiem połączone prostopadłościennym członem pośrednim. Kopuła otoczona została sześcioma schodkowo ułożonymi pierścieniami, które tworzą pozorny tambur, co powoduje jej optyczne spłaszczenie. Kopuła nawiązuje do Domus Aurea Nerona. Nowatorski nie jest sam kształt celli, ale przekrycie tak ogromnej przestrzeni na planie koła. Na antyklasyczność wskazują nowoczesna konstrukcja i nowe metody budowlane. Nietradycyjne jest zestawienie w Panteonie greckiego pronaosu z rzymską rotundą celli. W czasach antyku kopuła oraz cylindryczny kształt świątyni nie były widoczne z zewnątrz. Widz oglądając tradycyjny portyk był zaskakiwany centralnym planem wnętrza i ogromną kopułą. Wnętrze jest też o wiele bardziej dekoracyjne. Całość jest antygrecka, ale także nie tradycyjna dla sztuki rzymskiej. Historia Panteonu jest burzliwa. Mimo iż jest dobrze zachowany, był wielokrotnie niszczony, a cenne materiały, z jakich został zbudowany rozkradane. Najpoważniejsze zmiany zaszły w Panteonie w wieku XVII, kiedy dążono do monumentalnych efektów w sztukach plastycznych. Na kształt La Rotonda miał wpływ prawdopodobnie Bernini, który na prośbę Urbana VIII Barberini zastąpił pojedynczą dzwonnicę dwiema osadzonymi na członie pośrednim. Panteon jest jedną z najczęściej naśladowanych budowli starożytności. Artyści wielokrotnie próbowali odtworzyć pierwotny wygląd Panteonu, więc często architekci inspirowali się domniemanym jego wizerunkiem. Najczęściej n

Praca opisowo porównawcza skupiająca się na wybranych 13 kartach z Kroniki Bractwa Kurkowego w Brzegu. Wraz z historią tego bractwa, opisem i analizą znalezionych przez autora pierwowzorów.

Utwory i obiekty będące odzwierciedleniem sposobu postrzegania świata przez artystę, są elementami współtworzącymi wspólne dziedzictwo kulturowe. Z tego tytułu, wymagają szczególnych regulacji prawnych zapewniających możliwość ich zabezpieczenia na potrzeby przyszłych pokoleń. Organizacja prawidłowo działających mechanizmów ochrony spoczywa na ustawodawcy. Jego zadaniem jest kreowanie ram prawnych, umożliwiających swobodne działanie ekspertów decydujących, które dzieła współtworzyć mają materialny i duchowy dorobek kulturowy. Zarówno biegli sądowi jak i eksperci działający w obszarze rynku sztuki, służąc swoją wiedzą, niejednokrotnie determinują „być albo nie być” danego obiektu artystycznego. Ich opiniotwórcza rola, w bezpośredni sposób wpływa na popyt i ceny, regulując tym samym dynamikę rynku sztuki. Ponadto opinie biegłych sądowych mają niebagatelny wpływ na ostateczne rozstrzygnięcia spraw sądowych, których przedmiotem są artefakty i sprawy z nimi powiązane. Rola jaką spełniają biegli w obiegu dzieł sztuki jest dziś niepodważalna. Fałszowanie dzieł malarskich, rzeźbiarskich czy też rzemiosła artystycznego nie jest zjawiskiem nowym. Proceder ten istnieje tak długo, jak długo istnieje sama twórczość artystyczna. Można zaryzykować stwierdzenie, że sama historia sztuki opiera się w dużej mierze na powtórzeniach motywów, technik, kompozycji oraz konwencji przedstawień. Inspirowanie się dziełami innych twórców, czy to współczesnych czy z przeszłości, nie jest zabroniona tak długo, jak nie wypełnia przesłanek fałszerstwa. Zadaniem biegłych i ekspertów jest wykrycie i ujawnienie manipulowania odbiorcą, rozpoznanie działań wpływających na jego błędne postrzeganie obiektu. Organizacja oraz efekty pracy specjalistów są tematem niniejszej pracy. Na podstawie obecnie obowiązujących przepisów prawa, dostępnej literatury i opisanej praktyki, staram się w niniejszej pracy przybliżyć zarówno rolę biegłego w procesie karnym jak i specjalistów wystawiających ekspertyzy pozasądowe. W Polsce nie istnieje homogeniczna grupa ekspertów. W niniejszej pracy, przywołuję osoby z grona profesjonalistów legitymujących się wieloletnią praktyką lub dokumentem potwierdzającym zdobyte wykształcenie: rzeczoznawców MKiDN, muzealników, historyków sztuki, antykwariuszy oraz konserwatorów. W Rozdziale III koncentruję się na sposobach badania dzieła wykorzystywanych przez ekspertów. Współczesne metody sa wypadkową analiz historyczno-stylistycznych oraz badań fizykochemicznych, angażujących szerokie grono specjalistów z różnych gałęzi nauk. Ich współpraca oraz mnogość stosowanych narzędzi determinują kształt modelowej ekspertyzy. Zarysowane jedynie w niniejszym opracowaniu zagadnienie metod kryminalistycznych szerzej opisuje D. Wilk w monografii Fałszerstwa dzieł sztuki. Aspekty prawne i kryminalistyczne, Warszawa 2015. Zagadnieniem końcowym jest odpowiedzialność podmiotów wystawiających ekspertyzy. Budzące się zainteresowanie sztuką wynika nie tylko z walorów estetycznych dz

Art banking jest usługą obejmującą profesjonalne doradztwo przy zakupie dzieł sztuki, które coraz częściej traktowane są jako aktywa inwestycyjne. Podczas gdy rynek art bankingu na świecie osiągnął już stabilną pozycję, jego polski odpowiednik wciąż walczy o uznanie i utworzenie stałych ram współpracy między światem sztuki a światem finansów. Na podstawie przeprowadzonych ankiet dokonano analizy działalności polskich banków na rynku sztuki oraz ich roli w upowszechnianiu wiedzy o rynku sztuki.

Francja jest krajem, dla którego grafika satyryczna jest ważna od setek lat aż do teraz. Tworzyli ją w XIX wieku tacy artyści jak choćby Gavarni, Grandville i Charlet. Głównym wydawcą gazet satyrycznych był Philipon, z którym bardzo blisko współpracował Honoré Daumier, tworząc dla takich jego gazet jak Le Charivari czy La Caricature. W pierwszym rozdziale pracy, po wstępie i stanie badań, omówiona jest prasa (nie tylko satyryczna) w XIX wieku. Zwrócona została także uwaga na przemiany polityczne we Francji. Były to czasy, w których często zmieniał się w tamtym kraju ustrój polityczny. Silne były ruchy republikańskie, w które swoimi litografiami włączał się Daumier. Następnie omówione zostały gazety, dla których tworzył tytułowy artysta – wszystkie, bez względu na to, ile prac powstało dla danego tytułu. Honoré Daumier jest jednym z najwybitniejszych i najbardziej znanym twórcą ilustracji prasowych z XIX wieku. Posługiwał się przede wszystkim litografią, ale tworzył także między innymi oleje na płótnie czy desce, rysunki, drzeworyty, a nawet rzeźby. Tych pierwszych stworzył jednak zdecydowanie najwięcej, bo aż 4000. Praca służyła przybliżeniu jego sylwetki twórczej. Najpierw jest to zrobione ogólnie, omówiona jest pokrótce cała jego twórczość litograficzna. Wskazany został podział na grafiki obyczajowe i polityczne, które to tematy były charakterystyczne dla tego artysty, zwracającego w swojej sztuce uwagę na człowieka. Następną część stanowi zawężenie do jednego cyklu – Les Gens de Justice, który ukazywał się na łamach pisma Le Charivari. Jest to seria przedstawiająca ludzi prawa – przede wszystkim adwokatów i sędziów – oraz ich klientów. Większość scen rozgrywa się na salach i w kuluarach Pałacu Sprawiedliwości (Palais de Justice). Celem pracy było również przedstawienie Daumiera jako twórcy osobnego, który jednak doskonale wpisywał się w swoją epokę. Wskazane zostało, że wyprzedzał takie kierunki w sztuce jak realizm Courbeta i Milleta (uznawany jest za jednego z trzech największych realistów, ale cechy tego kierunku widać w jego sztuce przed 1848 rokiem) i impresjonizm. Mimo to jednak Daumier zawarł w swojej sztuce wszystkie cechy i przemiany czasów, w których tworzył.

Praca poświęcona jest wybranej działalności Władysława Hasiora, w której artysta zawarł cechy o charakterze parateatralnym. Wśród omówionych prac znalazły się jego projekty scenograficzne, kilka realizacji rzeźbiarskich z wykorzystaniem ognia oraz wybrane akcje efemeryczne. W celu lepszego zrozumienia czym była parateatralność, w pracy wyjaśnione zostały między innymi takie zjawiska jak: parateatr, performans, historia ruchu polskich teatrów studenckich.

Niniejsza praca magisterska przedstawia twórczość wrocławskiego performera Andrzeja Dudka-Dürera, z zaznaczeniem jednego z charakterystycznych jej wątków jakim jest świadomość transpersonalna. Jego działalność artystyczna dzieli się na główne działanie performatywne i jego produkty uboczne jakimi są: fotografia, grafika, malarstwo, instalacje, instalacje interaktywne czy wideo, muzyka i antypoezja. Głównymi impulsami do powstania Sztuki Andrzeja Dudka-Dürera są jego przeszłość, która została przedstawiona w biografii artysty, oraz ciągła próba kierowania się w życiu filozofią Wschodu, na którą składają się: wegetarianizm, medytacja, telepatia, joga czy same zasady oddychania i moralność. Innym zagadnieniem jest dezintegracja pozytywna, która miała ogromny wpływ na zmianę światopoglądu artysty i jego skierowanie się ku szerszym pojęciom jakimi są kwestie religii, śmierci czy miłości. Psychologia transpersonalna jest bazą, od której można zacząć dyskutować o świadomości transpersonalnej. Ważne jest również by skontrastować to zagadnienie z szeroko pojętą sztuką współczesną. Wątek ten nie jest szeroko omawiany w polskich publikacjach, więc tym bardziej powinno się podjąć jego szerszej analizy.

Streszczenie Praca poświęcona jest Annie Güntner (ur. 1933), artystce tworzącej w latach 1959–1983, związanej z krakowskim środowiskiem artystycznym, której twórczość łączyła w sobie motywy późnego gotyku, renesansu włoskiego i niderlandzkiego, malarstwa surrealizmu i metafory. Celem pracy jest przedstawienie sylwetki malarki, której popularność wygasła po okresie aktywności twórczej. Jej prace nadal znajdują się w muzeach całej Polski, a także w zbiorach prywatnych poza granicami kraju. Pierwszy rozdział stanowi prezentację kierunków w sztuce odnośnego okresu. Zestawiono w nim najważniejsze wystawy oraz sylwetki artystów, konfrontowanych w literaturze ze stylem artystki, m.in. Kazimierza Mikulskiego. Drugi rozdział poświęcony jest wyjaśnieniu kwestii terminologicznych, poczynając od analogii związanych z malarstwem renesansu i jego „neorenesansową” recepcją. Kolejno rozpatrywany jest kontekst recepcji surrealizmu w powojennej Polsce. Güntner posługiwała się ogólnymi założeniami treściowymi nadrealizmu, oscylując wokół problemów charakterystycznej przestrzeni i wykorzystywanych celowo rekwizytów. Trzecim kluczowym terminem jest „malarstwo metafory”, kojarzone z nurtem romantyzmu, symbolizmu oraz fantastycznymi przedstawieniami. Na gruncie krajowym najistotniejsza była wystawa pt. „Metafory” z 1962 roku, na której znalazły się dzieła Güntner. Trzeci rozdział pracy to uszczegółowiona biografia artystki. Zawiera także omówienie kluczowych dla jej twórczości wystaw. Poprzedza on zawarty w rozdziale czwartym stan badań wskazujący na brak opracowań monograficznych oraz luki w rozpoznaniu osoby artystki. Podstawę badań w tym zakresie stanowią artykuły prasowe z lat 1962–1965. Istotny jest tekst Bożeny Kowalskiej w „Przeglądzie artystycznym” z 1967 roku. Do najważniejszych źródeł pisanych należą też teksty zamieszczane w katalogach wystaw. Centralną część pracy zajmuje analiza prac Güntner, na podstawie wybranych obrazów. Charakterystyczne są kompozycje figuralne o charakterze onirycznym, oscylujące wokół motywów astronomicznych, geograficznych, botanicznych i muzycznych. Rozpoznawalne są dwa typu ujęć: akty i maszyny wpisane w rozległą przestrzeń krajobrazową. Analizowane są obrazy takie jak: Maturzyści (1962), Weekend z Arnolfinim, 1967), czy Nieśmiały narzeczony (1963). Sumą analiz jest stwierdzenie, że artystka wypracowała swój kanon ujęcia postaci. Uwagę zwracają dzieła oparte na wątkach muzycznych, jak Uwertura (1963), a zwłaszcza dzieła reinterpretujące dawne malarstwo – np. Weekend z Arnolfinim przywołujące dawne kompozycje, figury czy ujęcia pejzaży. W podsumowaniu malarstwo Anny Güntner jawi się jako enigmatyczne, podobnie jak osoba artystki. Wyjątkowość jej prac jest związana ze szczególną estetyką dzieł oraz dekoracyjnością. Swoją niegdysiejszą popularność zawdzięczała twórczej kompilacji malarstwa renesansu, surrealizmu i metafory. Tekst główny uzupełniony jest o cztery an

Tematem pracy magisterskiej są ilustracje książkowe amerykańskiego artysty Edwarda Goreya opublikowane w zbiorach "Osobliwy gość i inne utwory" z 2011 roku oraz "Pamiętna wizyta i inne utwory" z 2012. Tekst zawiera dotychczasowy stan badań na temat działalności twórcy, próby zanalizowania relacji między słowem a obrazem zawartej w jego książkach, uporządkowanie możliwych źródeł inspiracji płynących ze sztuki dawnej oraz wpływu jaki Gorey wywarł na pewne aspekty kultury współczesnej.

Tematem pracy jest pochodzący z lat 1927-29 gmach sztabu przy ulicy Gajowickiej 122-126 we Wrocławiu, zaprojektowany przez Otto Rudolfa Salvisberga, a także szeroko ujęty kontekst historyczny jego powstania. Podstawowym celem pracy jest opisanie historii budowy oraz analiza architektury tego budynku. Uznano także za konieczne przedstawienie skutków wybudowania sztabu i przeniesienia się wojska ze Starego Miasta na Przedmieście Południowe, czyli zmian architektonicznych, urbanistycznych oraz ideowych związanych z budynkiem Generalnej Komendy przy ulicy Świdnickiej oraz z placem Wolności.

Praca opisująca krakowski miesięcznik "Architekt" w latach 1909-1914, jego teść, formę, prezentowane poglądy i znaczenie dla architektów polskich.