Głównym tematem niniejszej pracy magisterskiej jest działalność rosyjskich kobiet artystek po Rewolucji Październikowej. Badania historyczno-artystyczne poprzedza wstęp z zakresu socjologii przybliżający realia, z którymi przyszło zmagać się kobietom na granicy wydarzeń z 1917 roku. Na przykładzie działalności teatralnej, plakatu propagandowego, porcelany propagandowej, a także projektowania przemysłowego przeanalizowano stopień upolitycznienia rosyjskiej sztuki autorstwa kobiet. Praca oferuje spojrzenie na rosyjską awangardę, konstruktywizm oraz produktywizm z perspektywy feministycznej.

Celem pracy magisterskiej było wykazanie podobieństw w portretowaniu chrześcijańskich świętych postaci do bóstw znanych ze starożytności. Praca podejmuje temat starożytnych pierwowzorów chrześcijańskiego Boga Ojca, Madonny lactans oraz Chrystusa-Słońca. Zostały wybrane trzy przykłady prezentujące Zeusa, Izydę oraz Heliosa, a następnie przeanalizowane pod kątem religijnym, kulturowym i geograficznym. Następnie wybrano przykłady katolickiego dorobku artystycznego od III do XX wieku naszej ery prezentujące te same motywy. Dzieła te zostały zinterpretowane na tle sztuki starożytnej oraz na tle epoki, z której pochodzą.

Przegląd sztuki lesbijskiej w Polsce. Autorka omawia sztukę związaną z kobiecymi mniejszościami seksualnymi i stara się prześledzić w jaki sposób nieheteronormatywne kobiety budują swoją tożsamość.

Praca skupia się na problemie stylu architektonicznego kaliskich budynków mieszkalnych odbudowanych po zniszczeniach I wojny światowej. Przeprowadzenie analizy dokumentacji archiwalnej i stanu obecnego kaliskich kamienic powstałych od czasu I wojny światowej do dziś pozwala podjąć próbę odpowiedzi na pytania dotyczące osób odpowiedzialnych za odbudowę miasta w obecnej formie i zastosowanych motywów stylistycznych.

Praca skupia się na typologii stylistycznej architektury sakralnej na terenie Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego w latach 1945-1989. W niniejszej pracy autorka zamierza przeanalizować górnośląską architekturę sakralną lat 1945 -1989 pod względem stylistycznym oraz podjąć próbę ustalenia jej stylowej typologii. Ten zakres górnośląskiej architektury nie był dotychczas analizowany z punktu widzenia tendencji stylowych. Ale podobne ujęcia badawcze pojawiły się w kilku pracach dotyczących innych regionów architektury sakralnej. Autorka niniejszej pracy podjęła się analizy górnośląskiej architektury sakralnej okresu PRL-u wychodząc z założenia, iż ta sfera budownictwa była stymulowana konkretną sytuacją historyczną , wyznaczoną zarówno przez czynnik o charakterze ogólnopaństwowym, jakimi była panująca ideologia socjalistyczna, ale także bardzo ważny kontekst regionalny, kształtowany przez górnośląską tożsamość kulturową oraz religijną. Jedno z podstawowych pytań badawczych pracy, skupiających w sobie wiele problemów, brzmi - czy na ten zakres twórczości architektonicznej silniej oddziaływała kultura regionalna, czy raczej ponadregionalna potrzeba poszukiwania nowoczesności i związana nią recepcja architektury zachodniej? Za metodę badawczą przyjęto przede wszystkim analizę stylową i formalną realizacji architektonicznych, uwzględniającą także aspekty urbanistyczne. Istotną podstawę pracy stanowi także analiza źródeł – projektów, fotografii, tekstów drukowanych. W pracy został przyjęty układ chronologiczno-problemowy. Rozdział I został podzielony na trzy podrozdziały, w których omówiono konteksty polityczne i społeczne, towarzyszące powstawaniu architektury sakralnej. Rozdział II jest on wprowadzeniem do zagadnień wpływów na architekturę sakralną czynników zewnętrznych, o charakterze kulturowym i konfesyjnym. Rozdział III stanowi zasadniczą część pracy. Zawiera on analizę górnośląskiej architektury sakralnej, przeprowadzoną w układzie stylowo-typologicznym. W ostatnim rozdziale podsumowano wcześniejsze analizy oraz podjęto próbę określenia, czym jest architektura sakralna II połowy XX wieku. Poddano refleksji również to, w jaki sposób powinno postrzegać się tę architekturę oraz jak duża jest potrzeba znajomości szerokiego kontekstu politycznego i społecznego.

Praca poświęcona jest analizie przekształceń historycznej zabudowy wiejskiej na Dolnym Śląsku, jako czynnika, który w znaczący sposób wpływa na wygląd krajobrazu architektonicznego w regionie. Stan owego krajobrazu w wielu przypadkach jest zły, a u podłoża tego zjawiska złożona gama czynników – kulturowych, społecznych, ekonomicznych czy ustawodawczych. Przekształcenia budynków przyjmują różnorodne postaci – mogą dostosowywać obiekty do dzisiejszych potrzeb użytkowych w sposób umiejętny (zachowując ich historyczny charakter) lub niszczący (zacierający ich regionalną specyfikę i zabytkowe walory). Potrzeba kompleksowego ujęcia zjawiska obserwowanego na Dolnym Śląsku poskutkowała w niestandardowym jak na dziedzinę historii sztuki charakterze pracy, leżącym na pograniczu tematyki konserwatorskiej, architektonicznej oraz etnograficznej. Postawa badawcza autorki, wynikająca z jej wykształcenia (inżynier architekt) oparta jest na doświadczeniu architektoniczno-konserwatorskim oraz antropologiczno-kulturowym podejściu do omawianego zagadnienia. W podobnym ujęciu tematyka ta nie była jeszcze ujmowana, jednak niektóre z omawianych w pracy zagadnień były już przedmiotem opracowań. Są to zagadnienia związane z omówieniem zabytkowego budownictwa dolnośląskiej wsi, jakie powstawało na jej terenie przed 1945 rokiem, ogólne opracowania na temat stanu zachowania historycznej zabudowy wiejskiej czy postaw społecznych względem niej. Na początku pracy, aby możliwe było odnoszenie współczesnych form architektonicznych do ich historycznych odpowiedników, omówiono formy zabytkowej architektury sprzed 1945 roku na tle wydarzeń historycznych. Przekształcenia budownictwa przeanalizowano na przykładzie dwóch dolnośląskich gmin - Wleń (powiat lwówecki) oraz gminy Leśna (powiat lubański), w pracy ukazano zatem również charakterystykę obu obszarów. Następnie, za pomocą szerokiego wyboru fotografii, ukazano stan zabytkowego budownictwa. Podjęto też próbę odpowiedzi na pytanie - dlaczego na Dolnym Śląsku odnaleźć możemy tak wiele przykładów działań negatywnie wpływających na stan, w jakim znajduje się tradycyjna zabudowa wiejska? Z tego powodu przeanalizowano także działanie służb konserwatorskich, społeczne postawy względem konserwatorskich ograniczeń, dostępność odpowiednich źródeł wiedzy dla mieszkańców obiektów, usług oraz rozwiązań budowlanych. Ze względu na fakt, że za przekształcenia obiektów wiejskich najczęściej odpowiadają ich użytkownicy i to od nich w największej mierze zależny jest stan budynków, w pracy skupiono się również na wyszczególnieniu odmiennych postaw społecznych względem regionalnego budownictwa. Opisano je na przykładach poszczególnych realizacji. Pod koniec, po ukazaniu szerokiej gamy różnorodnych podejść do tematu dokonywania zmian na wiejskich obiektach, podjęto próbę odpowiedzi na pytanie o to, jak powinniśmy wartościować przekształcenia jako specjaliści z zakresu historii architektury czy konserwatorstwa. Omówiono obecnie obowiązującą praktykę

Przedmiotem pracy jest zagadnienie tematu ikonograficznego Divisio Apostolorum w sztuce europejskiej okresu późnego średniowiecza. Podstawowym celem było dokonanie syntetycznego opracowania wskazanego zagadnienia - w tym przedstawienie zakresu treściowego i genezy tematu ikonograficznego oraz sformułowanie typologii przedstawień tematu Divisio Apostolorum. Ponadto celem opracowania było przedstawienie zagadnienia w szerszym kontekście społecznym i religijnym - ze szczególnym uwzględnieniem późnośredniowiecznego ruchu pielgrzymkowego. Praca składa się z wprowadzenia, czterech rozdziałów i podsumowania. W pierwszym rozdziale zostały przedstawione podstawowe ustalenia terminologiczne i podjęta została próba delimitacji pojęć stosowanych w literaturze przedmiotu. Drugi rozdział został poświęcony genezie tematu ikonograficznego Divisio Apostolorum. Uwzględniono źródła literackie tematu ikonograficznego, w tym księgi kanoniczne Nowego Testamentu, apokryfy chrześcijańskie oraz teksty hagiograficzne i historiograficzne, a także jego kontekst liturgiczny - przede wszystkim święto Divisio Apostolorum. Ponadto przedstawiono zarys przemian w obrazowaniu Kolegium Apostolskiego w sztuce wczesnochrześcijańskiej i średniowiecznej. W trzecim rozdziale została przedstawiona proponowana typologia przedstawień tematu Divisio Apostolorum. Wyróżniono trzy typy ikonograficzne - Rozesłanie Apostołów, Pożegnanie Apostołów oraz Pożegnanie Apostołów z Marią. Czwarty rozdział opracowania został poświęcony motywom ikonograficznym związanym z wędrowaniem i pielgrzymowaniem. Ponadto przedstawiono hipotezę dotyczącą przypuszczalnych związków pomiędzy średniowiecznym ruchem pielgrzymkowym i późnośredniowiecznym modelem religijności a specyficznym schematem kompozycyjnym przedstawień w typie Pożegnania Apostołów i Pożegnania Apostołów z Marią. Skrócone wnioski przedstawiono w podsumowaniu, które zamyka pracę magisterską. Opracowanie zawiera wykaz analizowanych przedstawień tematu Divisio Apostolorum z XV i XVI wieku, które zostały wyróżnione w ramach przeprowadzonej kwerendy. Tabele zawierają przeszło pięćdziesiąt przykładów realizacji omawianego tematu ikonograficznego - dzieł malarstwa ściennego i tablicowego, snycerki, iluminatorstwa i grafiki, które pochodzą głównie z obszaru Frankonii, Nadrenii, Szwabii i Bawarii. Część graficzna opracowania zawiera materiał ilustracyjny dotyczący przede wszystkim późnośredniowiecznych przedstawień tematu ikonograficznego Divisio Apostolorum, a także wczesnochrześcijańskich i średniowiecznych przedstawień Kolegium Apostolskiego oraz wizerunków pielgrzymów z przełomu XV i XVI wieku.

Tematem pracy jest Tryptyk Świętych Dziewic, przypisywany warsztatowi Jakoba Beinharta, tak zwany z Nysy, z Muzeum Narodowego w Warszawie. Kolejne części dotyczą historii (nielicznych pewnych wiadomości o tryptyku, który pojawił się w Nysie na początku XIX wieku i wszelakich domysłów), autorstwa (postacie Mistrza Ołtarza Świętego Łukasza i Jakoba Beinharta oraz inne propozycje), ikonografii (identyfikacja przedstawionych świętych i tematów - Virgo inter virgines, ewentualne Mistyczne zaślubiny św. Katarzyny Aleksandryjskiej), mody (przedstawienia wczesnorenesansowych strojów z tryptyku na tle innych dzieł sztuki) oraz nowatorskich i tradycyjnych aspektów dzieła.

Jerzy Nowosielski bez wątpienia zasiada w panteonie najsłynniejszych polskich artystów XX wieku. U podstaw jego sztuki zawsze obecna była sztuka ikony prawosławnej. Można rozróżnić także inne powtarzające się motywy oraz tematy w sztuce Nowosielskiego. Będzie to na pewno sztuka abstrakcyjna, sztuka figuratywna, sztuka poświęcona postaci ludzkiej. A w szczególności - akty oraz wizerunki kobiet. W mojej pracy pochylam się nad motywem obrazowania kobiety w malarstwie oraz rysunkach polskiego artysty Jerzego Nowosielskiego. Wizerunki kobiet analizuję jednak przez pryzmat poniżenia, uprzedmiotowienia oraz bólu, jakich doszukuję się w większości dzieł oraz aktów z udziałem postaci kobiecych. Zwracam uwagę nie tylko na sposób obrazowania kobiety przez Jerzego Nowosielskiego, ale również na intencje artysty, jakie przebijają się w jego sztuce. Swoją tezę o powtarzalnej, przewijającej się podmiotowości kobiety oprę nie tylko o swoje osobiste obserwacje i przemyślenia. Posłużę się również opiniami innych krytyków, krytyczek, historyków oraz historyczek sztuki. Ważnym przedmiotem w moich rozważaniach będą także nawiązania do biografii samego artysty. Celem poniższej pracy jest reinterpretacja i ponowne przyjrzenie się postaci kobiecej w twórczości Jerzego Nowosielskiego. Zwrócenie uwagi na upokarzający, uprzedmiotawiający sposób obrazowania kobiet w malarstwie i rysunkach Jerzego Nowosielskiego. Omówienie wybranych wizerunków kobiet jako przestrzeni do badania granic ciała, zbieżności bólu i cierpienia, cielesności ujarzmionej, manifestacji erotyzmu i przemocy. Omówię wybrane akty i półakty w szerszym kontekście malarstwa Nowosielskiego. Skonfrontuję poglądy malarza na temat czystości Erosa z wyraźnym upodobaniem do sprawowania kontroli, zadawania bólu, która unaocznia się w wizerunkach uległych, poniżonych, cierpiących postaci kobiecych. Swoje rozważania uzupełniam o wątki biograficzne, wspomnienia, relacje malarza z kobietami. W swojej pracy magisterskiej chciałabym zaprezentować krytyczne spojrzenie na kobiecą figurację w twórczości plastycznej malarza Jerzego Nowosielskiego. Spróbuję udowodnić, że sposób obrazowania kobiet przez Nowosielskiego może być ściśle powiązany z tym, jaki malarz wykazywał stosunek do płci przeciwnej. W poszczególnych rozdziałach udowodnię, że kobieta w sztuce Nowosielskiego w ogromnej liczbie przypadków odgrywa rolę poniżonej, podległej mężczyźnie, cierpiącej, nadmiernie zseksualizowanej.

Celem pracy jest próba stworzenia lustra dla europejskich tradycji urbanistycznych. Praca odnosi się do chińskiego dziedzictwa kulturowego, a skupienie uwagi na jednym mieście (Suzhou) ma być swoistym studium przypadku, który pozwala wyciągnąć ogólniejsze wnioski na temat planowania chińskich miast i modeli ich modernizacji. Autorka opisuje m.in. chińskie miasto idealne, odmienną od europejskiej strukturę ufortyfikowanego chińskiego cheng, typy i formy architektonicze, zasady wznoszenia budynków oraz schemat tradycyjnego chińskiego domostwa dziedzińcowego siheyuan. Analizuje też historyczne wzorce podziału przestrzeni miejskiej oraz sposoby zarządzania miastem. Przedstawia bogatą historię Suzhou, jego znaczenie ekonomiczne na przestrzeni wieków, zasoby naturalne i materialne oraz unikalną strukturę urbanistyczną tzw. wodnego miasta z siatką równoległych ulic i kanałów. W pracy omówione zostały również wybrane zabytki i klasyczne ogrody Suzhou, które należą do światowego dziedzictwa kulturowego. Autorka przybliża ich koncepcję estetyczno-artystyczną, organizację przestrzeni i panującą w nich hierarchię. Próbując uchwycić specyfikę wschodnich założeń ogrodowych, odwołuje się do chińskiej symboliki, poezji i tradycyjnych wierzeń.

Niniejsza praca jest studium porównawczym prac współczesnych artystów z twórczością Zofii Rydet. Poprzez dogłębną analizę projektów artystów podjęto próbę znalezienia inspiracji Zapisem socjologicznym. Ponadto rozpatrzono dzieła artystów na podstawie popularnych dyskursów fotograficznych wobec prawdy w fotografii, jej autentyczności, mitów i przekonań, jakie wokół niej powstały, walorów artystycznych, wernakularności, czyli kwestii istotnych także dla Zapisu socjologicznego

Temat niniejszej pracy to "Zaangażowanie i bezsilność. Fotografki wojenne a obrazy okrucieństwa." i jej głównym celem było przedstawienie czterech sposobów widzenia II wojny światowej przez fotografki - kobiety. Najważniejszym zagadnieniem było opisanie relacji fotografka - wojna, a tym samym przedstawienie reakcji na niewyobrażalną przemoc, której owocem są obrazy fotograficzne. Autorka wybrała dwie amerykańskie fotografki: Lee Miller i Margaret Bourke - White oraz dwie europejskie artystki żydowskiego pochodzenia: Julię Pirotte i Gerdę Taro. To zestawienie pozwoliło na przedstawienie dwóch sposobów widzenia, które w dużej mierze zależne są od pochodzenia danej artystki, dlatego też niezwykle ważne było przedstawienie życiorysu danej fotografki oraz prześledzenie rozwoju artystycznego. Na początku autorka prezentuje sylwetki dwóch amerykańskich fotografek i porównuje je ze sobą, najwięcej uwagi poświęcając relacji z wyzwolenia obozów koncentracyjnych. Następnie przedstawia dwie żydowskie artystki, również porównując je ze sobą, tym razem skupiając się na kadrach, na których uwiecznione zostało cierpienie najbardziej bezbronnych: matek, dzieci i starców. Ten podział pozwolił na opisanie nowego spojrzenia na wojenne kadry, które związane jest z tytułowym zaangażowaniem i bezsilnością. Autorka zwraca uwagę, że reakcje opisane w niniejszej pracy mają wymiar uniwersalny i mimo obecnego przesycenia obrazami przemocy, również, jako odbiorcy jesteśmy wobec nich bezsilni. Próba przedstawienia niniejszego spojrzenia została zrealizowana za pomocą dostępnej literatury, w tym biografii i osobistych dzienników oraz wojennych wspomnień artystek. Ponadto autorka korzystała ze zdigitalizowanych archiwów zdjęć oraz katalogów wystaw.

Europejska grafika użytkowa o tematyce muzycznej w dobie secesji” jest pracą o wydawnictwach nutowych oraz o życiu muzycznym społeczeństw europejskich na przełomie XIX i XX wieku. Praca zawiera rozdział o kulturze materialnej, rozdział o plastyce, rys z zakresu historii muzyki oraz historię drukarstwa muzycznego na ziemiach polskich. W osobnym rozdziale zostały omówione okładki nut.

Głównym założeniem tej pracy magisterskiej było ukazanie fenomenu obecności kobiet w kontekście możliwości zawodowych w warsztatach malarskich w dobie baroku na Śląsku. Obecne są w niej zarówno elementy klasycznego, historyczno-sztucznego podejścia metodologicznego, uwzględniającego kontekst historyczny oraz życie i twórczość malarek obecnych na Śląsku w dobie baroku, jak również części odnoszące się do feministycznego spojrzenia na analizowane zjawisko. Ten zabieg spowodował, że autorce udało się sformułować następujące wnioski. Możliwości zawodowe kobiet na polu malarstwa w dobie baroku na Śląsku należy ujmować w szerokim kontekście społeczno-obyczajowym, uwzględniającym przede wszystkim patriarchalną tradycję wykształconą na judeochrześcijańskich i antycznych wartościach oraz niezmiennym i sztywnym stanowisku Kościoła katolickiego względem kobiet. Aktywne w zawodzie malarza kobiety na Śląsku nie mogły osiągnąć zawodowego sukcesu rozumianego jako uzyskanie tytułu mistrza, ze względu na ograniczenia prawne zawarte w statutach cechowych. Zawód malarza na Śląsku w dobie baroku nigdy nie był dedykowany kobietom, a próby jego podjęcia kończyły się konfliktami z przedstawicielami cechu i władz. Obecność kobiet w pracowniach jako czynnych malarek wynikała przede wszystkim z rodzinnego charakteru śląskich warsztatów malarskich. Rola żony mistrza i opiekunki dobytku okazuje się być nadrzędną w stosunku do roli aktywnej pomocnicy przy produkcji dzieł. Jedyną możliwą alternatywą dla kobiet chcących być aktywnymi zawodowo malarkami była droga samodzielnej artystki działającej poza strukturami cechowymi. Wszystkie powyższe tezy prowadzą do głównego wniosku tej pracy, który brzmi, że to płeć artysty warunkowała sukces w zawodzie malarza na Śląsku.

Celem pracy jest wskazanie złożoności problematyki aktu męskiego w kulturze i sztuce zachodnioeuropejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem polskiej fotografii artystycznej. Temat aktu męskiego pomimo swojej bogatej genezy jest wyraźnie marginalizowany, a w rezultacie słabo opracowany. Praca została podzielona na trzy rozdziały. W pierwszym przedstawiłam zjawiska artystyczne zachodzące w naszym kraju od zakończenia II Wojny Światowej aż po wkroczenie w nowe millenium. Zaznaczyłam proces kształtowania się i znaczenia działań fotograficznych w tym okresie. Wspominam o obecności nagiego ciała w tych realizacjach. W kolejnym rozdziale przytaczam definicje aktu wskazując na poszczególne konteksty: historyczno – artystyczny, społeczno – kulturowy i polityczny. Przybliżam kwestię kryzysu męskości we współczesnej zachodniej kulturze systemu patriarchalnego. Podkreślam rolę feminizmu, który bezpośrednio przyczynił się do przywrócenia aktu męskiego na polu sztuki, również polskim. Piszę o koneksjach sztuki z pornografią. Ostatni rozdział zawiera liczne przykłady aktu męskiego na fotografiach artystów dobrze znanych i obecnych przez ostatnie dziesięciolecia na rynku sztuki jak również artystów młodego pokolenia.

Praca opisuje główne zagadnienia cmentarzy, które znajdowały się na terenie województwa tarnopolskiego II Rzeczypospolitej. Autor opisuje temat w ujęciu przede wszystkim okresu od końca XVIII w. do ok. 1945 roku z uwzględnieniem poprzednich okresów historycznych oraz stanu obecnego. W pracy zostały przedstawione najważniejsze kwestie dotyczące historii, wyglądu i rozwoju nekropolii w okolicach Tarnopola. Autor ujął zagadnienie głównie w rozdziały, które dotyczą całego terytorium z licznymi przykładami cmentarzy. Rozdziały dotyczą m. in. działalności kamieniarzy, kaplic na cmentarzach, zieleni czy spraw konserwatorskich. Zostały opisane dokładniej jako przykłady cmentarze na terenie miasta Kopyczyńce i Tarnopol. W pracy zostały szeroko użyte źródła archiwalne i drukowane z wielu krajów i w wielu językach oraz najnowsza literatura polska oraz zagraniczna. Praca daje możliwość zapoznania się z najważniejszymi aspektami nekropolistyki na terenie województwa tarnopolskiego II Rzeczypospolitej w odniesieniu do obszaru, wyznań, religii, a także poszczególnych kwestii jak grobownictwo wojskowe czy sztuka.

Praca omawia wybrane dzieła francuskiego artysty Yves Kleina (1928-1962), tworzącego na przełomie lat 50. i 60. XX wieku. Punktem wyjścia w analizach jest przyjęcie tezy o generacyjnym sprzeciwie grupy Nouveau Réalisme (do której należał artysta) wobec modernistycznych rozwiązań artystycznych i – w związku z tym – o przedsięwzięciu poszukiwań nowego wyrazu. Skutkowało to zerwaniem z okulocentryzmem i jednym medium przekazu (malarstwem), a także zwróceniem się ku procesom i performatywności w działaniach artystycznych. Ze względu na kontekst powstawania dzieł Kleina – kapitalistyczną masową produkcję i wszechogarniającą regułę spektaklu rządzącą zachowaniami społecznymi, pomocne w analizach stały się koncepcje Guy Deborda. Nowe poszukiwania Kleina w sztuce doprowadziły do wycofania się z dominacji oka i do prób oddziaływania na zmysły dotąd pomijane, takie jak słuch i dotyk. Artysta rozwinął koncepcję wielozmysłowości i pozaracjonalnego oddziaływania na ciało. Ten typ percepcji dzieła zinterpretowany zostanie w perspektywie rozwijających się w humanistyce od lat 90. teorii afektu. Yves Klein deklarował nową wrażliwość przez emanujące energią monochromy, głównie o kolorystyce Yves Klein Blue, rzeźby dotykowe, symfonię jednego tonu i ciszy oraz pustą przestrzeń sali wystawowej. Ta część jego twórczości skategoryzowana została jako wycofywanie się z wizualizmu. Kontrastująca z tym spektakularyzacja powołuje się na wagę wzroku w takich cyklach jak "Antropometrie", "Kosmogonie" i "Obrazy ogniowe" oraz w projekcie "Gazeta Jednego Dnia" i zamieszczonych w niej zdjęciach (w tym znanego fotomontażu "Skok w Pustkę"). Pozorna sprzeczność wycofywania się z wizualizmu przy jednoczesnej spektakularyzacji staje się zrozumiała po dostrzeżeniu w tych działaniach synergii, zmierzającej do odbioru dzieła całym ciałem i emocjami, wykraczającym poza dające się werbalnie i racjonalnie ująć znaczenie.

Niniejsza praca magisterska jest próbą udzielenia odpowiedzi na pytanie, jaka jest różnica pomiędzy rysunkiem architektonicznym a rysunkiem architektury, jak kształtował się jego rozwój na przestrzeni stuleci, w jakim stopniu twórcy epoki neogotyckiej czerpali z dziedzictwa średniowiecznych wzorców oraz jak „rysowano” średniowiecze w XIX wieku. Niezwykle istotne było omówienie średniowiecznych szkicowników, takich jak szkicownik Villarda de Honnecourt, Fialenbuch Roritzera oraz geometryczne zapiski Lachera, stanowiących kompendium wiedzy dla średniowiecznych majstrów i budowniczych. Co ciekawe, w epoce neogotyku również powstawały podręczniki, zawierające niezbędne informacje o geometrii i sposobie zastosowania figur, nawiązujące do Villarda i Roritzera, a ich twórcami byli Hoffstadt oraz Heideloff. Kluczowe dla zrozumienia nurtu neogotyckiego jest poznanie wizji epoki, nastrojów panujących wówczas nie tylko wśród artystów, architektów, rzeźbiarzy czy twórców literackich, ale także całego społeczeństwa. Nie bez znaczenia są tu także czynniki polityczne i narodowe. Nurt neogotycki jest niezwykle zróżnicowany w zależności od obszaru, na którym występuje, dlatego skoncentrowałam się przede wszystkim na terenie Niemiec, a w szczególności Dolnego Śląska. Europa stanowi jedynie tło, niezbędne do ukazania całości kontekstu. Twórczość postaci kluczowych dla dla rozwoju tego nurtu, przede wszystkim Karla Friedricha Schinkla, a także Alexisa Langera oraz Karla Lüdecke, została w pracy dokładnie omówiona, w oparciu o zachowane kopie ich rysunków architektonicznych oraz szkiców architektury.

Celem pracy magisterskiej jest przybliżenie postaci Dorothei Tanning oraz zbadanie jej twórczości. Sztuka tworzona przez artystkę została odkryta po jej śmierci w 2012 roku, a na jej temat powstało do tej pory niewiele publikacji. Artystka związana z Maxem Ernstem czynnie uczestniczyła w działalności grupy surrealistycznej. Jej twórczość wnosi nową perspektywę do badań nad tym nurtem sztuki oraz poszerza perspektywę dotyczącą odbioru surrealizmu w kategoriach feministycznych. Temat pracy "Od realizmu dziecięcych fantazji ku abstrakcji kobiecych uniesień" nawiązuje do transformatywnego charakteru jej dorobku twórczego.

Celem pracy jest analiza późnorzymskich mozaik podłogowych znalezionych na terenie prowincji Afryki Północnej. Tekst obejmuje zestawienie materiału od początku II do końca V wieku naszej ery zachowanego in situ oraz w zbiorach muzealnych, znajdujących się głównie w Muzeum Narodowym Bardo w Tunisie i Muzeum Archeologicznym w Sousse, na terenie dzisiejszej Tunezji. Analizie poddano wybrane mozaiki ze scenami z życia codziennego, a także z przedstawieniami mitologicznymi, poruszono także kwestię rozwoju warsztatów i tzw. "stylu afrykańskiego".

W niniejszej pracy została omówiona problematyka rewitalizacji urbanistycznej we Francji i jej osiągnięcia w tym zakresie. By lepiej zrozumieć istotę sukcesu wypracowanych przez Francję rozwiązań należy przybliżyć francuskie rozumowanie pojęcia rewitalizacji, historię rozwoju systemu prawnego kształtowanego po II wojnie światowej aż do czasów współczesnych oraz zarys rozwoju planowania urbanistycznego z uwzględnieniem systemów prawnych. Polscy urbaniści od jakiegoś czasu coraz chętniej przyglądają się przez lata wypracowanej metodyce i adaptują do swoich działań odpowiadające im rozwiązania. Mimo tego, że we wszystkich krajach powojennej Europy były przeprowadzane programy odbudowy, Francja znalazła szereg oryginalnych rozwiązań, które później adaptowały inne państwa Europy. Celem pracy jest wykazanie skuteczności francuskiego rozumowania i wdrażania procesów rewitalizacji oraz skonfrontowanie ich z polskimi doświadczeniami. Omawiana tematyka pozwala na porównanie tych praktyk zarówno w procesie planowania, przeprowadzania procesów rewitalizacyjnych jak i ich efektywności.

Charakterystyka instrumentów muzycznych oraz ich odpowiedników na kamiennych rzeźbach średniowiecznych zlokalizowanych we Wrocławiu na Ratuszu oraz Kościele św. Elżbiety.

Praca stanowi opracowanie zespołu dekoracji malarskich Sali Rajców w ratuszu w Brzegu powstałych w latach 1746-1747 na zlecenie Rady Miejskiej. Początek dotyczy historii miasta Brzeg oraz politycznej sytuacji całego Śląska, który znalazł się wówczas pod władzą Królestwa Prus. Opisane są narodziny samorządu miejskiego w Brzegu oraz proces powstawania ratusza, jak i jego przebudowy. Kolejną częścią pracy jest opracowanie i odczytanie treści malowideł oraz interpretacja całego programu dekoracji. Następnie przedstawieni zostali artyści pracujący przy powstawaniu całej realizacji, w tym lokalni malarze - Johann Sebastian Neuberth oraz Karol Friedrich Eylich, a także znani śląscy twórcy - Johann Georg Ernst z Oleśnicy i Michael Steiner z Ząbkowic Śląskich. Jako przykład analogicznego dzieła przeanalizowana została Sala Rajców z ratusza w Kowarach, w której również odnaleźć można przedstawienia gloryfikujące władzę pruską. Podsumowanie wskazuje na unikalny charakter dekoracji oraz podkreśla ich wartość, nie tylko zabytkową, ale i społeczno-historyczną. Zakończenie dotyczy aktualnej rekonstrukcji Sali Rajców w Brzegu, a także stosunku do dziedzictwa pruskiego w ogólnym kontekście.

Praca o temacie „Przerwana tradycja narodowa w architekturze Macedonii, Serbii i Rumunii. Wybrane przykłady ostatniego ćwierćwiecza.” ma na celu ukazanie przemian, jakie nastąpiły w ostatnim ćwierćwieczu w omawianych krajach w przestrzeni miejskiej. Autor ujawnia silne związki strategii architektonicznych oraz urbanistyki z historią i polityką. Przeprowadzona analiza dotycząca architektury narodowej ukazuje dążenia państwowe przede wszystkim do tworzenia budowli-pomników. Obszar badań ograniczono do trzech krajów bałkańskich o względnie młodej historii, które w ostatnich latach poświęciły sporą część budżetu na przeprowadzenie zmian w przestrzeni miejskiej. Ogromny udział w projektowaniu ma kreacja tradycji od nowa oraz posiłkowanie się legendami i mitami założycielskimi. Praca pokazuje połączenie na linii: polityka – wygląd tkanki miejskiej. Jest to zjawisko obecne w każdym państwie, jednak nie wszędzie obecnie na tak ogromną skalę czy tak wyraźnie zauważalne. Pokaz siły to podstawowa zasada w architekturze monumentalnej i urbanistyce. Realizacje architektoniczne i urbanistyczne stają się językiem czy szerzej: wypowiedziami ideologii i polityki. Legalizacja władzy, potęga narodu - wszystko to wpływa na wygląd miast. W obecnych czasach tematyka rekonstrukcji czy modernizacji to również ważny aspekt polityczny, nie tylko estetyczny. Nawet problematyka narodowościowa łączy się z planowaniem urbanistycznym. Nie bez znaczenia pozostaje badany obszar, obserwacje autora odnoszą się do stosunkowo młodych demokratycznych państw istniejących dzięki upadkowi reżimu komunistycznego w Europie Wschodniej. W ich przypadku ważny jest dysonans między odrodzeniem zakazanej wizji narodowej po okresie podlegania komunistycznym władzom i coraz powszechniejszym kosmopolityzmem. Wiadome natomiast jest, że kraje po latach problematycznych rządów zdobyły swoje symboliczne, narodowe wizytówki w postaci logotypów architektonicznych. Zagadnienia pracy sprowadzają się do haseł kluczowych, powiązanych z polityką historyczną, tożsamością narodową, symboliką czy odtwarzaniem historycznym.

W pracy podjęta została próba monograficznego opracowania jednego z najciekawszych nowożytnych ołtarzy na Dolnym Śląsku – ołtarza głównego w rzymsko-katolickim kościele parafialnym pw. św. Jerzego w Dzierżoniowie. Celem niniejszej pracy było ukazanie walorów artystycznych ołtarza głównego z kościoła św. Jerzego w Dzierżoniowie. W pierwszym rozdziale autor ukazał zarys historyczny miasta Dzierżoniowa. W drugim rozdziale przedstawiona została historia średniowiecznego kościoła farnego przy uwzględnieniu krótkiego opis budowli sakralnej. Trzeci i czwarty rozdział przedstawia opis protestanckiego ołtarza głównego oraz dobudowanej w późniejszym czasie katolickiej, barokowej części ołtarza. Drewniany ołtarz z XVII i XVIII wieku stanowi zabytek wysokiej klasy na terenie Śląska. Jego dekoracyjność podkreślają różnobarwne polichromie, a także złocenia i srebrzenia. Formę dzieła artystycznego wzbogacają liczne zdobienia ornamentalne, obiekty z rozbudowanym wystrojem rzeźbiarskim oraz malarskim, a także łacińskie inskrypcje, dzięki, którym udało się ustalić twórców.

Tematem przewodnim pracy jest funkcjonalność oraz charakterystyka zachodzących przekształceń architektoniczno-dekoracyjnych w pałacu w Piotrkowicach, położonego w regionie, przez który w średniowieczu przechodziły najważniejsze szlaki handlowe na Śląsku (Szlak Bursztynowy, Via Regia). Jednocześnie praca porusza niezwykle ważne wątki, takie jak: osadnictwo w regionie, zachodzące związki polityczno-religijne, przekształcenia architektoniczne i własnościowe, jak również problematykę rewitalizacji obiektu pałacowego i jego realizacji konserwatorskich. Tematyka pracy porusza również problem braku pełnej kontroli i pełnego zabezpieczenia architektury rezydencjonalnej w Polsce, zwłaszcza na poziomie administracyjnym i prawnym. Pałac w Piotrkowicach jest idealnym przykładem obiektu doprowadzonego do ruiny architektonicznej poprzez brak odpowiednich regulacji administracyjno-prawnych, które uchroniłyby budowle przed dewastacją. Szczegółowe zapisy, które regulowałyby powyższą problematykę, umożliwiłyby zabezpieczenie obiektów rezydencjonalnych przed dewastacją, nie są na tyle precyzyjne by spełniały swoją funkcję ochronną. Współcześnie na Dolnym Śląsku znajduje się około 200 obiektów rezydencjonalnych, które potrzebują pomocy na poziomie administracyjnym, tak aby nie zostały zdewastowane w stopniu uniemożliwiającym świetności. Wiele obiektów przetrwało Drugą Wojnę Światową, nie przetrwał jednak błędów powojennej administracji. Błędy, które przyczyniły się do takiego stanu rzeczy, to przede wszystkim traktowanie obiektów rezydencjonalnych na Śląsku jako budulca do odbudowy kraju, oraz przekazanie obiektów rezydencjonalnych pod w zarząd Państwowym gospodarstwom rolnym (1949-1993). Zła gospodarka własnościowa, sprzedaż obiektów na rynku wtórnym prowadzona bez konsekwencji administracyjno-prawnych skutkowała brakiem kontroli nad obiektami, co miało wpływ na nieodpowiednie zabezpieczenie przed warunkami atmosferycznymi. Przedstawiona problematyka, omówiona zostanie na przykładzie pałacu w Piotrkowicach Praca podejmuje również próbę rekonstrukcji historyczno-architektonicznej pałacu w Piotrkowicach. Przeprowadzone badania mogą stanowić zachętę dla potencjalnego inwestora, który na podstawie przygotowanej dokumentacji będzie mógł przystosować pałac do współczesnych potrzeb i pozwoli w przyszłości na rewitalizację budowli rezydencjonalnej. Doskonałym przykładem przeprowadzonej rewitalizacji, na podstawie przygotowanego w wcześniej zbioru informacji historycznej jest XIX wieczny pałac w Brzeźnie, znajdujący się w niedalekiej odległości od pałacu w Piotrkowicach. Pałac w Brzeźnie, który został zaadoptowany na cele rekreacyjno - hotelowo - gastronomiczne.

Praca magisterska podejmuje tematykę architektury sakralnej Brochowa początku XX wieku. Kościół św. Jerzego oraz kościół Ducha Świętego zostały zaprojektowane przez berlińskiego architekta, Oskara Hossfelda w dwóch odmiennych stylach. Część pierwsza pracy zawiera zarys historyczny Brochowa oraz opis jego rozwoju urbanistycznego. Osiedle jest silnie związane z rozwojem kolejnictwa, co zostało zaznaczone w pracy. Następnie przedstawiono osobę architekta Oskara Hossfelda, przegląd jego twórczości oraz poglądów na architekturę sakralną. Dalsza część pracy poświęcona jest dwom brochowskich kościołom. Dzięki analizie materiałów archiwalnych oraz skromnej literaturze przedmiotu, ustalono nieznane do tej pory fakty związane z budową świątyń. Opisy architektoniczne oraz analiza stylu i formy uzupełniają rozdziały historyczne. W ostatniej części pracy świątynie zostały porównane z innymi realizacjami architekta, a Brochów – z osiedlami kolejowymi.

Praca jest pierwszą próbą rozpoznania zjawiska architektury sakralnej na obszarze Śląska w czasach międzywojennych. Zakres terytorialny pracy obejmuje obszar Dolnego i Górnego Śląska w jego granicach administracyjnych istniejących w okresie od 1922 roku do początku II wojny światowej, czasowo natomiast obejmuje lata od roku 1919 do powstania w roku 1942 ostatniej budowli kościelnej przedwojennego Śląska i odpowiada dwóm epokom dziejów Niemiec: Republice Weimarskiej i III Rzeszy. Nieodzownym elementem architektury, a w szczególności sakralnej, jest ideologia. W czasach wielkich reform, będących następstwem XIX wiecznego kryzysu wiary i religii, potrzebne były zmiany i to zasadnicze. Nowoczesne ruchy odnowy liturgii ogarnęły Kościoły katolickie i protestanckie. Końcową, najobszerniejszą część pracy stanowi przegląd architektury sakralnej Śląska, z podziałem na regiony, miasta, przedstawiony w sposób chronologiczny, lub według architektów, by lepiej przybliżyć stylistykę i ewolucję form i twórczości poszczególnych architektów. Omówionych zostało 80 kościołów i projektów powstałych na terenie Śląska w latach 1919-1942, jednak ich liczba jest większa. Wybrano jedynie te, które stanowią ciekawy obraz architektonicznego Śląska, z celowym pominięciem powtórzeń i mało znaczących realizacji. Ta część pracy jest, jak już wspomniano, pierwszą próbą syntezy całości międzywojennej, śląskiej architektury sakralnej podjętą w dotychczasowej literaturze przedmiotu.

Praca dotyczy relacji artystycznych Anglii i terenów Śląska w drugiej połowie XVIII wieku oraz na początku wieku XIX. Zostały one scharakteryzowane na podstawie kilku przykładów dzieł architektury rezydencjonalnej oraz sakralnej. Opisano przyczyny fascynacji architekturą angielską na terenie Śląska, a także drogi transferu motywów, idei i form architektonicznych. Ta importowana z Wysp Brytyjskich stylistyka została opisana jako przejaw wyrafinowanego, nietuzinkowego, nowoczensego gustu. Przejawiała się ona w twórczości kilku scharakteryzowanych w pracy architektów, fundatorów i filozofów, przy czym jednym z głównych motywów, decydujących o "angielskości" wielu realizacji, uznano serlianę. Z pewnością temat wymaga dalszych badań.